ظرف مناسب برای بسته بندی گیاهان دارویی ویژگی های خاصی دارد. اگر برای بسته بندی محصول خود از ظروف غیراستاندارد استفاده کنید ، ممکن است محصول داخل آن آسیب ببیند. ضمن آنکه بسته بندی استاندارد و مناسب ، در فروش بیشتر هم تأثیر دارد. در این مقاله همه آنچه را باید در مورد انواع جنس ، ویژگی ها و استانداردهای ظرف مناسب بسته بندی گیاهان دارویی بدانید، با شما در میان می گذاریم.
در این مقاله می خوانید:
- انواع بسته بندی برای گیاهان دارویی چه هستند؟
- مزایا و معایب انواع ظروف بسته بندی گیاهان دارویی
- نمونه هایی از ظرف مناسب برای بسته بندی گیاهان دارویی
- جمع بندی
انواع بسته بندی برای گیاهان دارویی چه هستند؟
در کشور ما بیش از ۱۳۰۰ گونه گیاهی وجود دارد که برای تولید گیاهان دارویی از آن ها استفاده می شود. اما سهم ایران از تجارت جهانی گیاهان دارویی بسیار ناچیز است. این در حالی است که طبق آمار جهانی موجود ، بیش از ۸۰ درصد از مردم جهان از گیاهان دارویی استفاده می کنند.
یکی از مهم ترین دلایل سهم اندک ایران از بازار گیاهان دارویی ، بسته بندی نامناسب این محصولات برای عرضه در بازارهای جهانی است. با توجه به گرایش مردم به روش های درمانی طبیعی ، فراوری و بسته بندی مناسب گیاهان دارویی و استفاده از ظرف مناسب بسته بندی گیاهان دارویی می تواند فرصت مغتنمی برای سرمایه گذاران در این حوزه باشد.
در انتخاب بسته بندی مناسب برای گیاهان دارویی ، موارد مختلفی باید مدنظر قرار بگیرند. بسته بندی باکیفیت ، از مهم ترین عوامل در حفظ مواد مؤثر در گیاهان دارویی ، بهداشت آن ها و بازارپسندی محصولات است. نکته هایی که باید در انتخاب بسته بندی مناسب لحاظ شوند عبارت اند از:
- اندازه بسته بندی ،
- استحکام و جنس مواد ،
- زیبایی ظاهری بسته ،
- و مقرون به صرفه بودن استفاده از آن برای عرضه در بازار.
از نظر جنس مواد برای ظرف بسته بندی گیاهان دارویی انتخاب های مختلفی در بازار وجود دارند که هرکدام مزایا و معایب خود را دارند. رایج ترین جنس ها برای بسته بندی گیاهان دارویی این ها هستند:
- جعبه های چوبی ،
- جعبه های مقوایی ،
- قوطی های فلزی ،
- گونی های نخی و کنفی ،
- و ظرف های شیشه ای و پلی اتیلنی.
البته جنس بسته بندی ارتباط مستقیمی با محصول مورد نظر دارد. برای نمونه زردچوبه در معرض نور ، رنگ خود را از دست می دهد. پس محصولات مبتنی بر زردچوبه باید در ظروف دربسته و تیره نگهداری شوند. در ادامه این مقاله ، نگاه دقیق تری به این ظروف بسته بندی و مزایا و معایب هرکدام می اندازیم.
مزایا و معایب انواع ظروف بسته بندی گیاهان دارویی
همه گیاهان دارویی باید در ظرف مناسب بسته بندی قرار بگیرند، اما هر ظرفی مناسب هر محصولی نیست. برای نمونه نور به راحتی از ظرف های شیشه ای و پلی اتیلنی شفاف عبور می کند. ضمن آنکه در این ظرف ، مواد معطر و اسانس ها جذب ظرف شده و تبادلات اکسیژن و دی اکسیدکربن انجام می شود.
پس ظرف های شیشه ای و پلی اتیلنی مناسب گیاهان معطر نیستند. اما چه محصولاتی را می توان در چنین ظرف هایی نگهداری کرد؟ مواد تانن دار و مواد اسیدی را باید در این ظروف نگه داشت، چون این مواد بر فلز تأثیر منفی می گذارند.
در بسته های مقوایی ، ضمن انجام تبادلات رطوبتی مانند ظرف های شیشه ای ، استحکام کافی هم وجود ندارد. اما برای حمل و نقل مواد خام دارویی سبک وزنی مانند گل بابونه، از کارتن مقوایی استفاده می شود. گیاهان خشک و سبک وزن را هم می توان در کارتن های مقوایی بسته بندی کرد. جعبه های مقوایی هم کاربرد خود را در بسته بندی گیاهان دارویی دارند.
به طور کلی بهتر است گیاهانی که رطوبت و بو را جذب می کنند، در جعبه های فلزی گالوانیزه یا جعبه های دوجداره نفوذناپذیر بسته بندی شوند تا کیفیت آن ها حفظ شود. اسانس ها باید در ظرف های پر ، دربسته و دور از نور نگهداری شوند. در صورت حساسیت مواد خام گیاهی به جذب رطوبت ، در جعبه های فلزی می توان مواد رطوبت گیر هم اضافه کرد.
داروهایی مانند ارکو و گل انگشتانه که در اثر جذب رطوبت مستعد فاسد شدن هستند، باید در بشکه های غیرقابل نفوذ در برابر رطوبت نگهداری شوند. برگ و ریشه گیاهان دارویی مانند شیرین بیان هم در گونی های کنفی ۵۰ کیلویی بسته بندی می شوند.
پیشنهاد می کنیم برای اطلاعات بیشتر در این زمینه با انواع ظروف گیاهان دارویی بیشتر آشنا شوید.
نمونه هایی از ظرف مناسب برای بسته بندی گیاهان دارویی
در این بخش نمونه هایی از ظرف مناسب بسته بندی گیاهان دارویی برای بعضی از محصولات موجود در بازارهای بین المللی را عنوان می کنیم. این نمونه ها با بررسی محصولات صادراتی کشورهایی به دست آمده که در حوزه تولید و صادرات گیاهان دارویی فعال هستند.
- صمغ ها ، رزین ها و عصاره ها را در بشکه یا جعبه حمل می کنند؛
- دانه های وانیل را در جعبه هایی بسته بندی می کنند که با قلع لحیم شده اند؛
- دارچین صادراتی چین در ظرف های پوشش دار ،
- و اسانس رز بلغارستان در ظرف های سربی عرضه می شوند؛
- گیاهان دارویی صبر زرد هم در ظرف های فلزی به حجم 55 گالن بسته بندی می شوند.
برای حمل مواد دارویی به مسافت های طولانی ، وزن بسته ها باید بین ۴۵ تا ۱۲۰ کیلوگرم باشد. البته مواردی مثل برگ سنای صادراتی از هندوستان در بسته های ۱8۰ کیلوگرمی و دائوره صادراتی آرژانتین در بسته های ۳۱۵ کیلوگرمی حمل می شوند.
در نهایت اینکه بدترین ظروف برای نگهداری و بسته بندی گیاهان دارویی ظروف پلاستیکی هستند. چون اسانس ها به عنوان یکی از قوی ترین حل کننده های پلاستیک ، با حل کردن پلاستیک مقداری از مواد مضر را به خود جذب می کنند.
اسانس موجود در گیاهان دارویی باعث ایجاد منافذ ریزی روی ظروف پلاستیکی می شود که با چشم دیده نمی شوند. اسانس مورد نظر به تدریج از این منافذ کوچک خارج شده و ادویه یا گیاه دارویی خاصیت خود را از دست می دهد.
به طور کلی گیاهان دارویی حاوی اسانس به مرور زمان رایحه خود را از دست می دهند؛ به همین دلیل هرچه جنس ظرف مناسب تر باشد، اسانس کمتری هدر می رود. برای نگهداری طولانی گیاهان دارویی بهتر است آن ها را در ظروف شیشه ای یا آلومینیومی و به صورت پر بسته بندی کرد. چون هوای داخل ظروف هم ممکن است کیفیت آن ها را تغییر بدهد.
جمع بندی
انتخاب های مختلفی برای ظرف بسته بندی گیاهان دارویی وجود دارد که هرکدام مزایا و معایب خود را دارد. رایج ترین انتخاب های برای بسته بندی گیاهان دارویی ، جعبه های چوبی ، جعبه های مقوایی ، قوطی های فلزی ، گونی های نخی و کنفی و ظرف های شیشه ای و پلی اتیلنی هستند که در این مقاله به توضیح آن ها پرداختیم.
نکته مهم آنکه بسته بندی ، جدا از جنس و کیفیت آن ، باید دارای برچسب مشخصات ، شامل نوع جنس ، وزن و حجم ، تاریخ بسته بندی ، تاریخ انقضا ، شرایط نگهداری ، توصیه های ایمنی، نام گیاه، نوع و مقدار مواد مؤثر ، نام و آدرس و شماره ثبت شرکت تولیدکننده باشد.
ظرف مناسب بسته بندی گیاهان دارویی ویژگی های خاصی دارد. اگر برای بسته بندی محصول خود از ظروف غیراستاندارد استفاده کنید، ممکن است محصول داخل آن آسیب ببیند. ضمن آنکه بسته بندی استاندارد و مناسب، نقش مهمی در تجارت گیاهان دارویی دارد و می تواند موجب افزایش فروش هم بشود. در این مقاله همه آنچه را باید در مورد ویژگی ها و استانداردهای ظرف مناسب برای بسته بندی گیاهان دارویی بدانید، با شما در میان می گذاریم.
